Boem. Zonder dat ik het zag aankomen, valt zijn auto op mijn boot. En niet zomaar een boot: het is een speciale boot op wieltjes, compleet met landingsbaan en geavanceerd takelsysteem. Er zit zelfs een deur in om het instappen te versoepelen. Daar heb ik het afgelopen kwartier dan ook hard aan gewerkt.

En nu ligt er dus een auto op. Bewust gegooid terwijl ik hartstikke gefocust aan het bouwen was. Dat vind ik dus Niet Leuk.

“He, waarom doe je dat nou?!” reageer ik dan ook.

Voor mijn ogen verdwijnt een hoogbegaafd peuterjongetje de hoek in. Hij weet zich duidelijk geen houding te geven. Ik weet ook even niet hoe te reageren. Het laatste wat ik wil is kleine jongetjes de hoek in drijven. “Maar het is écht niet leuk!” pruttelt het nog in mij. Het doet een beetje pijn dat ‘iets van mij’ kapotgemaakt wordt.

“Wilde je misschien meespelen?” vraagt Martin. Het peuterjongetje knikt.

Oja.

Met die ene vraag zie ik wat er gebeurt. Ik laat mijn laatste restje geraaktheid varen en kan weer helder kijken. Er komt een peuterjongetje bij ons zitten dat heel graag mee wil bouwen. Dat is natuurlijk ook best leuk, weet ik inmiddels uit ervaring.

Dat je ook gewoon kunt vragen of je mee mag doen, weet hij nog niet.

Hij heeft nog geen taal geleerd om zijn behoeften te verwoorden. Dan is het best effectief om een auto te droppen op een boot. Je hebt in ieder geval meteen de aandacht.

En ach. Het was eigenlijk ook maar een klein speelgoedautootje. Op heel veel legoblokjes, die toevallig op een bootachtige manier in elkaar zaten.

Het is natuurlijk minder effectief voor zijn eigenlijke behoefte: meespelen.

Omdat ik vanuit mijn eigen emotie reageerde, werkte het zelfs averechts: ik werd ‘boos’ op hem. Daarmee leert hij wel wat niet gewenst is, maar nog steeds niet hoe het wèl kan.

Dat is ook best ingewikkeld als je zoveel denkt, ziet, voelt. Al die prikkels, al die ongeschreven regels, al die intense gevoelens en gedachten. Weet daar maar eens je weg in te vinden!

Juist dáárin kunnen we verschil maken. Als HB-begeleiders zijn we er om hem, en andere hoogbegaafde kinderen, te leren omgaan met zichzelf en de wereld om hen heen. Zodat het intense denken, voelen, waarnemen er volledig kan en mag zijn, terwijl ze zichzelf in de wereld kunnen redden.

Tijdens mijn stages zie ik steeds weer hoe belangrijk het is om door het gedrag heen te kijken en te reageren op de eigenlijke vraag.

Vanuit daar geef je het hoogbegaafde kind de boodschap: ik zie je, ik hoor je, ik begrijp je. Ze communiceren misschien nog niet op de meest effectieve manier, maar het gedrag is hun huidige communicatievorm.

Ik wil hen graag verstaan.

Dat vraagt van mij dat ik luister met mijn hele systeem, zodat ik ook kan horen wat er werkelijk gezegd wordt. Dan ontstaat er echt contact, en dus ook pas de mogelijkheid om nieuwe, effectievere strategieën te ontwikkelen.

Taal om zichzelf beter verstaanbaar te maken. Taal om zichzelf beter te begrijpen. Taal om te verwoorden wat er –in hemelsnaam- allemaal van binnen gebeurt.

Tot die tijd zullen er soms autootjes op boten worden gegooid. Dan zal ik even slikken en zeggen: “Wilde je soms meespelen? Dat mag je de volgende keer ook gewoon vragen. Het is ook wel heel leuk hè?”

Misschien bouwen we dan samen wel een nieuwe boot. Of iets dat stiekem nog veel cooler, bozer, perfecter, vrolijker, stommer, verdrietiger, zachter is dan ik ooit kan verzinnen. Taal waarmee wordt verwoord wat er -in hemelsnaam- allemaal van binnen gebeurt.

Ik neem me voor te luisteren.

Al eerder schreef ik over hoogbegaafde en hooggevoelige kinderen. Die blog lees je ook op Vrije Woorden, en wel hier. Wil je op de hoogte blijven van nieuwe blogs? Volg dan mijn Facebook-pagina.